Society 4.0 en het politieke bij de filosoof Gilles Deleuze

Kijk en luister naar de lancering van 'Society 4.0'  (Bob de Wit, Jan Peter Balkenende en Trudy Huisman). 

Lees een recensie over het boek Society 4.0. 

Heb je het boek Society 4.0 al gelezen? Kijk in de boekhandel of bestel Society 4.0 op het internet. 

Ik was van de week met een een tekst van Deleuze bezig: een publicatie van de Witte Raaf met een vertaald gesprek over het politieke;  een gesprek tussen Toni Negri en Deleuze helemaal uitgeschreven.

Bij FilosofieVoorHetLeven lezen we in een leesgroep het boek ‘Verschil en herhaling’ van Deleuze. En zie hoe daar en ook hier in dit gesprek, Deleuze op zoek is naar creaties en dat hij minder interesse heeft voor representaties, voor de wet of wetten, voor het recht of rechten. En voor wat betreft de laatste categorie, vindt hij een en ander wel in de rechtspraak; als een plaats van creatie. Een plaats van creatie: als plaats van probleem. Als plaats van het politieke. Als plaats van de gebeurtenis. Als plaats van het singuliere. Als plaats van het experiment. Als plaats van een wording. Als plaats om iets nieuws te creëren. Als plaats om de schaamte te bezweren of een antwoord te vinden op het ontoelaatbare. Wat mooi zet Deleuze dit hier neer! En, om over na te denken, gaat Deleuze verder over schaamte met te zeggen: ‘de schaamte is een van de krachtigste motieven van de filosofie, en maakt de filosofie noodgedwongen tot een politieke filosofie’. Ik lees ook dat, wanneer we op zoek zijn naar het politieke van Deleuze, wij als werkgroep Filosofie 2020PLUS zijn boek ‘Mille Plateaux’ moeten pakken. Ook hier wil Deleuze wegblijven van representaties: minder definiëring vanuit contradicties maar vanuit vluchtlijnen. Eerder kijken naar minderheden dan naar klassen. Opnieuw voel ik vervolgens zijn weerstand met het representatieve: ‘een minderheid heeft geen model, ze is een wording, een proces’. Iedereen is betrokken in een minderheid-worden dat hem onbekende paden zou laten bewandelen als hij eenmaal zou beslissen het te volgen. Deleuze zegt nog even tussendoor dat de liberale markt niet egaliseert of homogeniseert maar een fantastische fabriek is voor rijkdom en ellende. Heel ontologisch consequent, want ‘alles is een machine’ en elke machine produceert ‘intensieve materie’ of ‘verlangens’. Verlangensmachines. Teleurstellend of om nog eens over na te denken vind ik Deleuzes uitspraak dat we over geen enkel probaat middel beschikken om de verschillende wordingen veilig te stellen en a fortiori ook te laten ontkiemen, ook niet in onszelf. Deleuze betitelt dit met ‘beschamend’.
Deleuze zou Deleuze niet zijn als hij naar de kunstenaar beweegt en in het voorbijgaan nog even de verlangensmachine ‘kunst’ karakteriseert met een machine die weerstand biedt: verzet tegen de dood, tegen slavernij, laagheid en schaamte. Vervolgens spreekt Deleuze in deze tekst nog over controle en communicatie en over een tijdperk van controlemaatschappijen. Ik kom daar nog op terug. Zie het artikel: https://www.dewitteraaf.be/artikel/detail/nl/3026 En om vast te houden: de acht issues die Bob de Wit in Society 4.0 noemt, heb ik voorlopig geformuleerd als probleemstelling. En wel als hierna kort gezegd. Heb je society 4.0 al bekeken?

Issue 1 – de natiestaat komt in verdrukking
Issue 2 – grootbedrijven vernietigen lokale bedrijvigheid
Issue 3 – veel te veel niet-democratisch bestuur
Issue 4 – controle/macht te veel in handen van bevoorrechte klasse van aandeelhouders grootbedrijven
Issue 5 – ongelijkheid en ontstaan van elite-paradijzen  
Issue 6 – weinig betaald werk door overname robots
Issue 7 – modificatie/upgrading IQ en DNA voor selectieve, bevoorrechte elite
Issue 8 – vervuiling en vergiftiging van onze biosfeer

Tot zover weer even. Johan